αρχιτέκτονες: LAN, Franck Boutté Agency(HEQ), BASE (landscape architects)
τοποθεσία: Αμβούργο, Γερμανία
διαγωνισμός στα πλαίσια διεθνούς έκθεσης για το 2013
Ο στόχος του διαγωνισμού είναι να αποκαταστήσει τη βιομηχανική ζώνη που βρίσκεται στα νότια του ποταμού Έλβα, δημιουργώντας ένα νέο οικιστικό τομέα πλήρως ενσωματωμένο στην πόλη. Η πρόκληση δεν ήταν η αρχιτεκτονική ποιότητα ή εικόνα αλλά η η αστική ενσωμάτωση των νέων κτιρίων και η ικανότητά τους να ενσωματώσουν την ιστορία και τον ιστό των πόλεων στις οποίες είναι χτισμένες. Για το project υιοθετήθηκε μια σύγχρονη εκδοχή για την τυπολογία κατοικιών για την εργατική τάξη.
Στοιχεία που καθόρισαν την ιδέα ήταν οι μονάδες κατοικίας για τις οικογένειες, τα αυτοκίνητα, τον καθορισμό και την ιεραρχική δημιουργία επιπέδων των δημόσιων και κοινόχρηστων χώρων, καθώς και την ποιότητα του περιβάλλοντος για την παραγωγή νέων βιώσιμων αστικών προτύπων. Το σύστημα των οικοπέδων με πρόσβαση από τρεις πλευρές βοήθησε στην αύξηση των φυτεμένων εκτάσεων και εισήγαγε μια νέα κοινή αντίληψη χώρου: η συλλογική καλλιέργεια στον κήπο.
Η πρόταση παίρνει τη μορφή δυο φυτεμένων λωρίδων. Αυτές οι μεγάλες καλλιεργούμενες εκτάσεις καταλαμβάνουν το κέντρο του οδοστρώματος. Η ελικοειδής λωρίδα βοηθά στην επιβράδυνση των οχημάτων και έτσι παρέχεται ένα αυξημένο επίπεδο ασφαλείας. Οι καλλιεργούμενες εκτάσεις απομακρύνουν τα οχήματα και τις κινήσεις των πεζών από τα υψώματα, παρέχοντας στους κατοίκους ένα ειρηνικό περιβάλλον. Τα κτίρια αντιμετωπίζονται ως εργαλεία που χρησιμοποιούνται για τον καθορισμό των κενών.
Η ίδια τεχνοτροπία εμφανίζεται και στα επίπεδα κατά μήκος του δημόσιου χώρου από άποψη όγκου, ευθυγράμμισης, μεγέθους των παραθύρων και ομοιόμορφων υλικών. Οι δρόμοι πρόσβασης του οικοπέδου σπάνε αυτό το ρυθμό, ανοίγοντάς το προς το πάρκο και το ρέμα και επιτρέποντας το φως να διεισδύσει στις καλλιεργούμενες εκτάσεις, δημιουργώντας μια ενδιαφέρουσα αλληλεπίδραση του φωτός και της σκιάς κατά μήκος του δρόμου. Τα επίπεδα των κήπων συνοδεύονται από μεγάλα ανοίγματα και σκίαστρα, ενώ οι προσόψεις είναι αρκετά ομοιογενείς.
Οι προσόψεις είναι επενδεδυμένες με ξύλινες σανίδες που διακόπτονται από τα μεγάλα ανοίγματα.
Στο διάγραμμα παρουσιάζονται οι διαφορετικοί τύποι κατοικίας (η μεγάλη κατοικία, η μικρή κατοικία, η γωνιακή, η ενδιάμεση καθώς και ένα δημόσιο κτίριο για τις ανάγκες του οικισμού) και το modulo των κατόψεων για τις μονάδες κατοικίας.
Οι LAN βλέπουμε πως είχαν να αντιμετωπίσουν την παρουσία του νερού και να την εντάξουν στη ζωή των κατοίκων, όχι βέβαια στο βαθμό που το επιχείρησαν οι west8 στο Jenfeld. Στην περιοχή χωρίς ιδιαίτερες απαιτήσεις ενσωμάτωσης οι αρχιτέκτονες δεν ανέλαβαν να υλοποιήσουν μια πρόταση με ρίσκο, απόφαση που ανταμείφθηκε με ένα ικανοποιητικότατο αποτέλεσμα προσφέροντας στους κατοίκους της περιοχής ένα περιβάλλον ηρεμίας, ασφάλειας και κοινωνικότητας.
Στο παρακάτω βίντεο δίνεται μια γεύση της εξέλιξης της κατασκευής του συγκροτήματος των LAN.
πηγές
Επιχειρώντας μια σύγκριση μεταξύ των τριών αστικών αναπλάσεων, του Badel Block Complex των Luka Anic, Danko Balog, Tamara Baresic και Srdan Gajic ( http://badelblockcomplex.blogspot.gr ), του Living in New Jenfeld των west8 ( http://livinginnewjenfeld.blogspot.gr/ ) και της παρούσας διακρίνουμε μια εμφανή ομοιότητα στον τρόπο που οι west8 και οι LAN διαχειρίστηκαν την περιοχή. Ίσως να οφείλεται και στο γεγονός ότι οι δύο τελευταίες προτάσεις (ο οποίες είναι εν εξελίξει) απευθύνονται στην ίδια πόλη, την πόλη του Αμβούργου. Και για τις τρεις ομάδες αρχιτεκτόνων, σημείο προβληματισμού υπήρξε η ενσωμάτωση του νέου σχεδιασμού στην περιοχή. Ο περιβάλλοντας χώρος και στις τρεις περιπτώσεις ήταν ένας αστικός ιστός του 19ου-αρχές 20ου αιώνα.
Οι απαιτήσεις του project στο Ζάγκρεμπ είναι εμφανώς αυξημένες, αφού περιλαμβάνουν εκτός από χρήσεις κατοικίας και χρήσεις εμπορίου, υπηρεσίες, αναψυχή και ξενοδοχειακή μονάδα. Στις αναπλάσεις που αφορούν το Αμβούργο συναντάμε μόνο μονάδες κατοικίας. Βασικό στοιχείο στη διαμόρφωση της ιδέας των west8 και των LAN ήταν η παρουσία του νερού, στοιχείο που δε συναντάμε στην περιοχή του συγκροτήματος Badel. Οι πρώτοι το χρησιμοποίησαν με έναν πρωτοποριακό τρόπο, τροφοδοτώντας τον οικισμό με ενέργεια, ενώ οι δεύτεροι προσπάθησαν απλά να μην γυρίσουν την πλάτη στο ρέμα, ενώ η πρωτοπορία τους συνίσταται στη δημιουργία συλλογικών καλλιεργειών στο κέντρο της πρότασης.
Όσον αφορά στην καθαρά μορφολογική πλευρά, οι διαφορές είναι εμφανείς. Η αρχιτεκτονική ομάδα του συγκροτήματος Badel επέλεξε την ανέγερση επτά ουρανοξυστών, σε αντίθεση με τις άλλες δύο αναπλάσεις, στις οποίες το μέγιστο ύψος των κτισμάτων δεν υπερβαίνει τους τέσσερις ορόφους.
Η δημιουργία δημόσιων χώρων πρασίνου αποτέλεσε σημείο σύγκλισης των τριών προτάσεων, που στην περίπτωση του Badel μεταφράστηκε με την ιδέα για ένα ελεύθερο δημόσιο ισόγειο με πάρκο για τους κατοίκους του συγκροτήματος και της γύρω περιοχής, ενώ δόθηκε προσοχή και στους δρόμους που προσεγγίζουν την περιοχή μελέτης.
